LOÃNG XƯƠNG
(OSTEOPOROSIS): PHẦN III
Bài viết của BS ThS Hàn Tiểu Sảo
PHẦN III: PHÒNG NGỪA
LOÃNG XƯƠNG
Bảo vệ sức khỏe xương của bạn dễ dàng hơn bạn
nghĩ
Chế độ ăn uống, hoạt động thể chất và lối sống
có thể ảnh hưởng đến khối lượng xương. Để duy trì sức mạnh và mật độ xương, cơ
thể đòi hỏi được cung cấp đủ calcium, khoáng chất, vitamin D, lượng thích hợp
của một số hormone:
• Hormone tăng trưởng GH (growth hormon) do
tuyến yên tiết ra: không có tác dụng trực tiếp lên hủy và tạo xương, nhưng nó
có thể kích thích sự tổng hợp IGF1 (insulin like growth factor 1) của tế bào
xương.
• Calcitonin do các tế bào cận nang giáp tiết
ra làm giảm hoạt động của các tế bào hủy xương, ức chế quá trình hủy xương.
• Hormone tuyến cận giáp: dưới tác dụng của
PTH thì bao giờ quá trình hủy xương cũng diễn ra mạnh hơn tạo xương.
• Estrogen được tạo ra bởi buồng trứng: có tác
dụng ức chế hủy xương gián tiếp thông qua các hormon khác hoặc thông qua tác
động của các yếu tố tăng trưởng tại chỗ.
• Testosterone được bài tiết chủ yếu từ tinh
hoàn một lượng nhỏ từ tuyến thượng thận. Giảm testosteron hay sự thiếu hụt
estradiol cũng góp phần vào sự loãng xương ở nam giới.
Với hoạt động và liều lượng tối ưu của các
hormon, vitamin, và khoáng chất, bè xương phát triển thành một cấu trúc mạng
phức tạp tuy trọng lượng nhẹ nhưng mạnh mẽ.
Đo loãng xương
Chỉ định đo mật độ xương (Bone Mineral Density
test: BMD test) hàng năm cho phụ nữ ≥ 65 tuổi , hoặc nữ kèm các vấn đề sau:
1. Quá trọng.
2. Hút thuốc lá.
3. Giảm chiều cao, lưng khom, còng.
4. Đau lưng đột ngột không nguyên nhân rõ
ràng.
5. > 45 tuổi và gãy 1 xương.
6. Bệnh mạn tính.
7. Trước và sau khi điều trị K vú.
Nếu như không có chỉ định điều trị sau khi đo
mật độ xương thì chỉ cần đo lặp lại sau 2-3 năm, thậm chí 4 năm. Để phát hiện
thay đổi mật độ xương 2-3% cần phải 1-1,5 năm nếu như sai số đó là 1%, và 5 năm
nếu sai số của máy là 5%. Khi đo lại, cần đo ở cùng một máy trên cùng một vị
trí.
Trong trường hợp điều trị, có thể đo lặp lại ở
cột sống thắt lưng vì tác dụng của thuốc ở vị trí này khá rõ rệt.
Trường hợp không có điều kiện đo mật độ xương:
Có thể chẩn đoán xác định loãng xương khi đã có biến chứng gãy xương dựa vào
triệu chứng lâm sàng và Xquang: Đau xương, đau lưng, gẫy xương sau chấn thương
nhẹ, tuổi cao…
Vài bước đơn giản để ngăn ngừa hoặc làm chậm
mất xương
1/ Bao gồm nhiều calcium trong chế độ ăn uống.
Đối với người lớn, tuổi từ 19-50 và nam giới độ tuổi từ 51-70, nhu cầu calcium
là 1g/ngày. Các khuyến nghị tăng tới 1.2g một ngày cho phụ nữ sau 50 tuổi và
nam giới sau tuổi 70. Nguồn cung cấp calcium bao gồm cua đồng, ốc nhồi, vừng,
tôm khô, pho mát và các sản phẩm từ sữa, hạnh nhân, bông cải xanh, cải xoăn, cá
hồi đóng hộp với xương, cá mòi và các sản phẩm từ đậu nành như đậu phụ.
1/ Cơ thể cần vitamin D để hấp thụ calcium. Ở
tuối 19-70, nhu cầu Vitamin D là 600 IU/ngày. Kiến nghị tăng đến 800 IU/ngày
cho người ≥ 71 tuổi. Nguồn cung cấp vitamin D bao gồm dầu cá, như cá ngừ và cá
mòi, lòng đỏ trứng và sữa tăng cường. Ánh sáng mặt trời cũng góp phần vào việc
sản xuất vitamin D của cơ thể.
3/ Hoạt động thể chất: Bài tập chịu tải trọng,
chẳng hạn như đi bộ, chạy bộ, tennis và leo cầu thang, có thể giúp bạn xây dựng
xương và chậm mất xương. Tránh lạm dụng thuốc, không hút thuốc lá và tránh uống
nhiều hơn hai ly rượu mỗi ngày.
Thức ăn có hàm
lượng calcium cao: cua đồng, ốc nhồi, mè, tôm khô, và pho mát.
Nhu cầu calcium và hàm
lượng calcium trong những thức ăn giàu calcium
Tài liệu tham khảo:
http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/adult-health/in-depth/bone-health/art-20045060?pg=1
http://www.webmd.com/osteoporosis/
http://bacsinoitru.vn/content/chan-doan-va-dieu-tri-loang-xuong-osteoporosis-1165.html
Tư Gia, 23:55' ngày thứ Sáu, 22/5/2015
Nguồn Blog BS Hồ Hải
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét