SÂM XUYÊN ĐÁ- DƯỢC LIỆU MỚI

SÂM XUYÊN ĐÁ LÀ MỘT DƯỢC LIỆU MỚI ĐƯỢC PHÁT HIỆN Ở TRUNG QUỐC KHOẢNG 20 NĂM NAY. ...THEO MỘT SỐ NGHIÊN CỨU THÌ SÂM XUYÊN ĐÁ Ở VIỆT NAM LÀ LOẠI SÂM TỐT THỨ NHÌ SAU NHÂN SÂM NGỌC LINH. SÂM XUYÊN ĐÁ CÓ HÀM LƯỢNG SAPONIN CAO HƠN NHÂN SÂM HÀN QUỐC, TRUNG QUỐC.... TÔI SƯU TẦM MỘT SỐ THÔNG TIN VỀ SÂM XUYÊN ĐÁ TRÊN INTERNET ĐỂ CHIA SẺ CÙNG MỌI NGƯỜI ĐỂ BIẾT RÕ HƠN VỀ LOẠI DƯỢC LIỆU NÀY

Sâm xuyên đá là gì?

Sâm xuyên đá hiện là loại dược liệu được nhiều người tìm mua và sử dụng với hy vọng chữa bệnh. Lý do là vì có nhiều người đồn đoán về công dụng chữa bệnh của loại dược liệu này. Tuy vậy, nhưng không phải ai cũng biết đầy đủ thông tin về loại sâm này. Vậy cụ thể sâm đá là gì? Hình ảnh cây sâm xuyên đá như thế nào? Sâm xuyên đá mọc ở đâu? Quy trình thu hái sâm xuyên đá ra sao?

Khái niệm sâm xuyên đá

Sâm xuyên đá có tên gọi khác là sâm dây, sâm đá, sâm phá thạch… Đây là loại dược liệu quý của khu vực miền núi nước ta nơi có điều kiện thổ nhưỡng đặc biệt. Loại sâm này được đồng bào các dân tộc miền núi sử dụng để hỗ trợ điều trị bệnh, uống nước sắc sâm đá còn giúp hồi phục sức khỏe phụ nữ sau sinh và người già ốm yếu.

Thực tế, sâm xuyên đá đã được phát hiện từ 20 năm trước ở Trung Quốc. Thời điểm đó, người Trung sang Việt Nam và thu mua sâm đá một cách tràn lan. Người dân thời điểm đó chưa biết đến tác dụng của sâm dây nên vì lợi ích kinh tế người dân vẫn thu hái sâm bán cho thương lái.

Sau thời điểm đó, sâm xuyên đá bắt đầu được các báo đưa tin về dược chất saponin có trong loại sâm này. Theo đó, saponin của sâm đá cao ngang với sâm Ngọc linh – loại nhân sâm Việt Nam. Thậm chí, hàm lượng saponin có trong thân và lá loại sâm này bằng 70% hàm lượng có trong củ. Khi cây sâm càng già, hàm lượng saponin sẽ càng cao và có nhiều lợi ích với sức khỏe.

Sâm xuyên đá mọc ở đâu?

Cây sâm đá đã được tìm thấy ở Việt Nam. Sâm phá thạch được tìm thấy nhiều tại khu vực các tỉnh Lào Cai, Lai Châu, Yên Bái, Hà Giang… của nước ta. Ngoài ra, sâm đá cũng được tìm thấy trên địa bàn các tỉnh Quảng Bình, Quảng Nam…

Do những điều kiện về thổ nhưỡng, khí hậu nên sâm đá có chất lượng, thành phần dược chất giàu nhất là loại sâm đá Hà Giang. Ở những vùng này sâm đá mọc trên các khe đá của các vùng núi đá vôi. Cũng do đặc điểm sinh trưởng của cây sâm đá là ít hoa nên loài này chỉ sinh trưởng ở các vùng nhất định kể trên.

Sâm xuyên đá thường mọc tại khua vực núi đá vôi các tỉnh Hà Giang, Yên Bái, Lào Cai…
Khi cây còn nhỏ có thân gỗ cứng, rễ củ to hơn cây, khi cây lớn thì biến thành dây leo, phần gốc cũng chuyển thành dây leo

HÌNH ẢNH RƯỢU SÂM XUYÊN ĐÁ GIA ĐÌNH TÔI NGÂM ĐANG SỬ DỤNG
SÂM XUYÊN ĐÁ NGÂM RƯỢU 1 THÁNG LÀ DÙNG ĐƯỢC (KHI RƯỢU ĐÃ CHUYỂN MÀU CÁNH GIÁN )

Hình ảnh cây sâm đá

Hình dạng cây sâm đá không giống như sâm cau, đẳng sâm… hay các loại dược liệu khác. Vì loại cây này có dạng dây leo và có màu vàng, nhìn qua rất giống sắn dây. Cây sâm đá trong tự nhiên không mọc đơn lẻ mà mọc thành từng cụm, các cụm cây thường mọc gần nhau, mỗi cụm từ 3 – 6 cây. Đặc biệt, phần dây sâm đá rất dai và cứng. Sâm chỉ mọc tại khu có đất mùn, trên các mỏm đá có cheo leo hoặc quấn quanh các khối đá vôi.

Đặc điểm cây sâm đá như sau:

• Dây sâm có màu nhạt. Lá không mọc trên dây sát gốc nên thường không có lá;
• Cây sâm khi nhỏ thì củ to dễ nhận biết nhưng khi cây phát triển củ phát triển dài ra và biến thành rễ. Lúc này phần rễ cây nhìn trông rất lạ thường, không giống củ những loại sâm khác;
• Củ sâm xuyên đá có màu vàng nhạt. Khi cho lên mũi sẽ thấy thơm mát đặc trưng mùi của saponin;
• Quả sâm đá nhỏ như ngón tay út khi bé màu xanh khi chín màu vàng.

Sâm xuyên đá có thân nhỏ chỉ bằng chiếc đũa nhưng bám đất rất chắc. Vì sâm xuyên đá khi được khoảng 10 năm tuổi sẽ trở thành cây thân leo nên người đi rừng khó có thể nhận ra loại sâm này. Để thu hái sâm đá người thợ rừng phải nhìn phần lá cây, sau đó tìm ra rễ để đào và cắt.

Quy trình thu hái sâm xuyên đá diễn ra như thế nào?

Nhờ vào các dược chất có trong sâm đá và công dụng của sâm đối với sức khỏe, hiện nay sâm dây đang được thu hái quanh năm. Thời điểm thu hái sâm xuyên đá trong năm là vào mùa thu (tháng 9 đến tháng 11 hằng năm). Vì mùa thu là thời điểm cây sâm rụng lá, chất dinh dưỡng tập trung ở bộ rễ. Nên khi thu hái sâm xuyên đá vào thời điểm này giúp tận dụng được dược chất quý vốn có của sâm.

Sâm đá được thu hái bằng cách đào tận gốc và cắt lấy phần rễ cây. Sau khi thu hái, rễ sâm được đem rửa sạch rồi cắt ngắn và sử dụng luôn. Để bảo quản có thể thái sâm thành những lát mỏng, sau đó phơi khô và bảo quản trong túi kín hút hết không khí.

Tác dụng của sâm xuyên đá đối với sức khỏe

Người dân tộc thiểu số Hà Giang đã dùng sâm xuyên đá từ lâu để hỗ trợ điều trị cơn đau bụng, bệnh sốt rét… Ngày nay, sâm đá được nghiên cứu và sử dụng để bồi bổ sức khỏe, dùng trong hỗ trợ điều trị bệnh tật. Tuy là loại dược liệu quý và được nhiều người biết đến nhưng sâm dây không biết thành phần của sâm xuyên đá Hà Giang là gì? Công dụng của sâm xuyên đá chữa bệnh gì? Công dụng hiệu quả của sâm đá đối với sức khỏe người dùng đến đâu?

Theo đó, các tác dụng cơ bản của sâm xuyên đá là:

• Giúp cơ thể tăng khả năng thích nghi và chống lại những kích thích có hại. Nó vừa có thể làm phục hồi huyết áp ở cơ thể do mất máu và vừa có thể làm hạ huyết áp ở những người bị cao huyết áp.
• Giúp tăng cường sức miễn dịch của cơ thể.
• Kích thích hormone ở nam và nữ.
• Chống lại được mệt mỏi, giúp tăng hiệu suất trong hoạt động tư duy và thể lực.
• Ngăn ngừa lão hóa và cải thiện các chức năng của não ở những người lớn tuổi, tăng cường được trí nhớ, khả năng tập trung của trí tuệ.
• Tăng cường sinh lý, ngăn ngừa bệnh ung thư, ngăn chặn sự phát triển của khối u, nâng cao sức đề kháng cho cơ thể…

Thành phần hóa học của sâm xuyên đá Hà Giang 

Theo nghiên cứu của Viện Dược liệu, trong sâm xuyên đá có chứa hàm lượng saponin cao hơn nhân sâm Hàn Quốc và sâm Ngọc Linh. Ngoài ra, còn có dược chất phenol glucoside, đây chính là những chất giúp sâm đá có tác dụng chữa bệnh. Cụ thể như sau:

• Hoạt chất phenol glucoside: Dược chất này giúp hoạt động của tim tốt hơn. Mặt khác, dược chất này còn có tác dụng giúp tim hoạt động bền bỉ, giải độc, thanh lọc cơ thể và ngừa bệnh ung thư.
• Hoạt chất saponin: Hoạt chất này có công dụng bồi bổ sức khỏe tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể. Saponin có nhiều trong thân và rễ cây sâm đá. Hoạt chất trong lá sâm đá bằng 70% hàm lượng saponin trong thân và rễ.

Sâm xuyên đá phân bố rải rác ở nhiều tỉnh thành khác nhau, nhưng chỉ có sâm đá Hà Giang mới cho hàm lượng hoạt chất cao nhất. Công dụng chữa bệnh của sâm phá thạch chỉ phát huy hiệu quả tối ưu khi người bệnh dùng sâm chuẩn Hà Giang.

Tác dụng của sâm xuyên đá chữa bệnh gì?

Sâm xuyên đá có tác dụng chữa bệnh gì? Công dụng chữa bệnh của sâm đá theo y học như thế nào? là những vấn đề người bệnh quan tâm. Thực tế loại sâm này có công dụng bồi bổ cơ thể, tăng khả năng miễn dịch. Tác dụng chữa bệnh của sâm phá thạch được nghiên cứu dựa trên các thực nghiệm:

• Nghiên cứu dược liệu thực nghiệm;
• Nghiên cứu dược liệu lâm sàng;

Tác dụng của sâm đá dựa trên nghiên cứu thực nghiệm 

Theo nghiên cứu thực nghiệm sâm xuyên đá có những công dụng sau:

• Tác dụng của sâm xuyên đá giảm mệt mỏi, chống suy nhược cơ thể do lao động quá sức, liên tục trong một thời gian dài;
• Công dụng của sâm xuyên đá trong tăng sức đề kháng của cơ thể trong các bệnh nhiễm trùng khi phối hợp với các loại kháng sinh thông dụng;
• Sâm xuyên đá có công dụng cải thiện các chỉ số sinh hóa trong cơ thể;
• Công dụng của sâm phá thạch trong hỗ trợ điều trị giảm suy nhược thần kinh, giảm căng thẳng;
• Tác dụng của sâm xuyên trong nâng cao thể trạng, giúp hồi phục nhanh chóng sau khi phẫu thuật;
• Sâm đá có tác dụng hỗ trợ điều trị yếu sinh lý, tăng cường sinh lực phái mạnh. Đồng thời, hoạt chất của dược liệu này bổ thận, tráng dương hiệu quả.
• Khi sử dụng sâm dây còn có tác dụng giảm đau khi bị viêm họng. Đồng thời giúp bệnh nhân dễ thở khi bị ho có đờm trong các bệnh lý về phổi và quản;

Ngoài ra, sâm đá còn có tác dụng trong ngăn chặn cơn đau do hen suyễn, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường; Mặt khác, sâm còn có tác dụng với bệnh nhân lão hóa da, nên giúp làm đẹp da và giữ dáng hiệu quả.

Theo dân gian, sâm xuyên đá có tác dụng tăng cường sinh lực nam giới

Tác dụng của sâm đá theo nghiên cứu dược liệu lâm sàng

Nghiên cứu thực nghiệm của các nhà khoa học cho thấy sâm xuyên đá co kết quả khả quan đối với bệnh tật. Ở những bệnh nhân sử dụng sâm đá cho thấy sức khỏe ổn định hơn. Đồng thời, các kết quả thực nghiệm cũng chỉ ra sâm đá có tác dụng trong cải thiện thị lực, cải thiện thể lực. Người cơ thể suy nhược, ít cân khi uống nước sâm đá cũng giúp tăng cân rõ rệt.

Hoạt chất có trong sâm đá còn có công dụng trong cải thiện đề kháng, giảm suy nhược thần kinh. Với những quý ông liệt dương, yếu sinh lý đây là loại dược liệu rất phù hợp để sử dụng. Bên cạnh đó, sâm đá cũng có công dụng hỗ trợ điều trị các bệnh sau đây:

• Hỗ trợ làm tăng huyết áp cho bệnh nhân huyết áp thấp;
• Ngăn ngừa tế bào ung thư di căn;
• Phục hồi sự suy giảm chức năng của các cơ quan trong cơ thể, giúp các bộ phận hoạt động bình thường trở lại.
• Ngăn ngừa bệnh trầm cảm;
• Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường.

Kết quả thực nghiệm cũng chỉ ra hoạt chất của sâm xuyên đá cao hơn nhiều so với sâm Triều Tiên, Trung Quốc hay sâm Mỹ. Đặc biệt, sâm phá thạch có khả năng kháng khuẩn, phòng chống nguy cơ oxy hóa cho người dùng.

Xem thêm:

Quần thể sâm đá khổng lồ cực quý hiếm nơi địa đầu – Báo VTC

Cách dùng sâm xuyên đá chữa bệnh 

Sâm xuyên đá Hà Giang được người dùng coi như món quà thiên nhiên ban tặng con người. Tuy có nhiều công dụng đối với sức khỏe những để sâm phát huy tác dụng thì cần phải sử dụng đúng cách. Việc dùng sâm sai cách rất dễ khiến cơ thể gặp phải những tác dụng phụ của sâm không mong muốn.

Vậy cách dùng sâm xuyên đá như thế nào cho hợp lý? Cách sắc nấu, ngâm rượu sâm đá như thế nào? Khi sử dụng sâm dây có cần lưu ý gì không? Ai nên uống, ai không nên uống sâm đá? Uống sâm xuyên đá thường xuyên có tốt không? Uống sâm xuyên đá nên kiêng gì, ăn gì?

Hướng dẫn sử dụng sâm xuyên đá 

Cách dùng sâm xuyên đá là mối quan tâm của không ít người. Vì điều này quyết định đến phần lớn công dụng cữa bệnh của sâm dây. Có 2 cách dùng sâm đá phổ biến là:

• Sắc nấu sâm đá uống hàng ngày;
• Ngâm rượu sâm xuyên đá (sâm phá thạch) để tăng cường sinh lực.

Có thể sử dụng sâm đá để pha trà, ngâm rượu

Cách sắc nấu sâm xuyên đá uống hàng ngày

Sắc sâm xuyên đá lấy nước uống là cách được nhiều người áp dụng. Với cách sử dụng này bạn có thể dùng sâm xuyên đá tươi hoặc sâm xuyên đá khô nấu lấy nước uống hàng ngày. Với loại sâm khô, cần sử dụng sâm đá đã phơi sấy, không bị mối mọt. Các bước thực hiện là:

• Chuẩn bị 30 – 50g sâm đá thái lát, phơi khô; ấm điện hoặc ấm đất; 2 lít nước;
• Cho sâm và nước vào ấm rồi đun sôi khoảng 30 phút. Chú ý nên đun lửa nhỏ trong suốt 30 phút, không nên đun quá to, tránh làm mất hoạt chất của sâm.
• Sau đó tắt bếp và chờ nước sâm nguội sau đó đem ra sử dụng. Nên dùng hết trong ngày để đem lại hiệu quả sử dụng tốt nhất.

Với cách làm này bạn nên duy trì trong 1 tháng liên tục để đem lại hiệu quả. Loại nước này hợp với những người cao tuổi có cơ thể đang suy nhược, giúp cải thiện sức khỏe hiệu quả.

Một lưu ý nhỏ là khi sắc nước sâm đá bạn không nên dùng ấm kim loại. Nguyên nhân là vì các hoạt chất của nâm có thể kết hợp với kim loại gây ra chất có hại cho sức khỏe.

Ngâm sâm xuyên đá với mật ong

Dùng sâm xuyên đá với mật ong: Vị ngọt trong mật ong sẽ làm giảm đi vị đắng trong sâm đá và giúp chúng ta dễ sử dụng hơn. Cách ngâm như sau:

• Trước khi sử dụng chúng ta nên đem sâm đi rửa sạch, để ráo nước rồi cắt thành những lát mỏng.
• Sau đó cho vào bình thủy tinh đậy kín để ngâm với mật ong nguyên chất.
• Sau khoảng thời gian 2 – 3 tháng là có thể dùng được.
• Mỗi ngày nên ngậm 1 – 2 lát sâm mật ong sẽ rất tốt cho sức khỏe.

Hướng dẫn ngâm rượu sâm xuyên đá 

Khi mới ngâm, rượu sâm dây có màu vàng nhạt chuyển sang vàng đậm rồi màu cánh gián khi đạt màu cánh gián là uống được. Rượu sâm xuyên đá Hà Giang vị ngọt và thơm rất dễ uống.

Ngâm rượu sâm đá là cách làm đơn giản hiệu quả, đặc biệt là với các quý ông. Nam giới yếu sinh lý hoặc người khỏe mạnh muốn tăng cường sinh lực có thể sử dụng loại rượu này. Có 2 cách ngâm rượu sâm xuyên đá là dùng loại sâm đá khô hoặc sâm đá tươi.

Cách ngâm rượu sâm đá tươi

Cách ngâm rượu sâm xuyên đá như sau:

• Chuẩn bị sẵn: 1kg sâm đá đã rửa sạch cắt lát, 5 lít rượu nếp loại ngon (loại 40 độ), 1 bình thủy tinh có nắp đậy;
• Cho sâm vào bình, thêm rượu và đậy nắp kín. Sau đó bạn đem bảo quản nơi khô thoáng, sau 3 tháng có thể đem ra sử dụng.

Sâm đá ngâm rượu có thể sử dụng sau 3 tháng bảo quản

Cách ngâm rượu sâm đá khô

Với sâm xuyên đá khô, bạn có thể ngâm rượu như sau:

• Chuẩn bị 1kg sâm xuyên đá sao khô, 6 – 7 lít rượu nếp (vì sâm khô hút rượu hơn nên cần chuẩn bị nhiều rượu), 1 bình thủy tinh lớn khoảng 10 – 15 lít để đựng rượu ngâm.
• Cho sâm và rượu vào bình và bảo quản trong 3 tháng là có thể sử dụng.

Liều dùng rượu sâm xuyên đá Hà Giang

Rượu sâm đá tốt cho sức khỏe nhưng không phải dùng nhiều là tốt. Người dùng cần chú ý liều lượng để bảo vệ sức khỏe. Cụ thể:

• Chỉ nên uống rượu sâm xuyên đá mỗi lần 1-2 chén/1 ngày/2 lần để cải thiện sinh lực. Người dùng không nên uống quá 500ml/ngày sẽ gây tình trạng phản tác dụng. Không nên lạm dụng rượu đến khi say xỉn, gây hại cho cơ thể.
• Ngâm rượu càng lâu càng ngon nên có thể bảo quản rượu và dùng dần.

Lưu ý khi ngâm rượu sâm đá

Khi ngâm rượu sâm xuyên đá người dùng cần lưu ý những điểm sau:

• Chỉ ngâm tối thiểu 3 tháng, sâm để càng lâu càng có vị ngọt. Mỗi ngày bạn nên dùng 100 ml rượu sâm sau khi ăn.
• Cần bảo quản sâm trong điều kiện tránh ánh nắng trực tiếp từ mặt trời, để bình rượu sâm ở nơi khô ráo thoáng mát, nhiệt độ tầm dưới 25 độ.

Lưu ý sử dụng sâm xuyên đá tại nhà

Sử dụng sâm xuyên đá có nhiều lợi ích đối với sức khỏe nhưng nếu dùng không đúng cách rất dễ gây phản tác dụng. Vậy cụ thể ai nên uống sâm xuyên đá? Uống sâm xuyên đá thường xuyên có tốt không? Uống sâm đá nên kiêng gì, ăn gì?

Ai nên uống, ai không nên uống sâm đá?

• Người huyết áp cao: Sâm đá có tác dụng tăng huyết áp cho bệnh nhân huyết áp thấp. Do đó, người huyết áp cao không nên sử dụng sâm dây.
• Người bệnh gan không nên uống rượu sâm xuyên đá: Người mắc bệnh gan vốn đã có những tổn thương với sức khỏe, rượu có thể gây nóng và tăng độc cho gan. Do đó, bệnh nhân gan là đối tượng không nên uống sâm đá.

Uống sâm xuyên đá thường xuyên có tốt không?

Sâm đá có chứa nhiều hoạt chất có lợi, nhưng không phải sử dụng trong thời gian dài là tốt. Do đó, người bệnh nên dùng sâm xuyên đá trong khoảng thời gian nhất định. Sau khoảng 1 tháng sử dụng nên có thời gian nghỉ sau đó mới dùng sâm đá trở lại.

Người dùng có thể làm sâm xuyên đá ngâm mật ong để sử dụng hằng ngày

Giá mua bán sâm xuyên đá tùy thuộc vào từng loại và tùy từng cơ sở rao bán

Cách nhận biết sâm xuyên đá giả, thật

Trên thị trường hiện nay có nhiều cơ sở rao bán sâm đá, tuy nhiên không phải cơ sơ nào cũng đảm bảo chất lượng. Làn thể nào để phân biệt sâm đá thật? Cách nhận biết sâm đá Hà Giang và các loại sâm đá khác?

Đặc điểm sâm xuyên đá tự nhiên

Sâm xuyên đá tự nhiên mọc trên các khe đá thuộc núi đá vôi của nước ta. Do những điều kiện về địa hình, thổ nhưỡng nên loại sâm này có đặc điểm rất khác biệt. Cụ thể sâm đá có những đặc điểm sau:

• Cây sâm đá nhỏ, phần rễ và thân to hơn phần lá và ngọn. Khi phát triển hết hoàn thiện cây sâm đá rất khác biệt so với những loại sâm khác vì phần củ sâm đá chỉ giống rễ cây, phần ngọn và lá biến thành loại dây leo.
• Dây sâm đá có màu hơi nhạt, phần lá mọc rất sát gốc. Do vậy loại cây sâm này rất ít lá có khi không có lá.
• Củ sâm có màu vàng nhạt, khi ngửi sẽ nhận thấy mùi thơm của hoạt chất saponin. Đây là điểm giống nhau giữa sâm dây và các loại sâm khác.
• Quả sâm xuyên đá có màu đỏ, lúc còn nhỏ có màu xanh và khi chín chuyển sang đỏ vàng.

Phân biệt sâm xuyên đá giả

Sâm xuyên đá giả thường được thương lái trà trộn với sâm thật. Các loại sâm đá giả thường được làm từ các loại rễ cây rừng, cây dại… nhưng loại rễ này không có tác dụng với sức khỏe. Nếu không may dùng sâm đá giả từ rễ cây có độc, sức khỏe người dùng sẽ bị ảnh hưởng.

Để phân biệt sâm đá thật giả người ta chủ yếu dựa vào mùi thơm tự nhiên. Người dùng có thể nhận biết bằng cách đưa sâm lên ngửi, nếu thấy mùi saponin thì là sâm thật. Nếu không có mùi là những loại sâm không rõ nguồn gốc, chất lượng không đảm bảo.

Sâm xuyên đá có nhiều lợi ích đối với sức khỏe nên người dùng có thể tìm mua, sử dụng. Tuy nhiên, việc sử dụng sâm đá như thế nào cũng được cần nhắc, tránh lạm dụng. Khi tìm mua sâm đá cần đến các cơ sở uy tín, chất lượng, có địa chỉ rõ ràng, tránh mua phải sản phẩm kém chất lượng.

(Nguồn: sưu tầm trên Internet)